Bilgi Teknolojileri - Windows'um Benim

Tarihsel olarak en eski hesaplama aracı Çin’de kullanılmaya başlanmış, basit aritmetiksel işlemleri yapmakta kullanılan Abaküs olmuştur. Biz o kadar eskiye gitmeyeceğiz tabi. Öyle ki günümüzde bilgisayar kullanmayan, kullanmasa da az çok bilgi sahibi olmayan neredeyse kimse kalmamıştır. Her an gelişmekte olan bir teknoloji çağında olmamız, bilgi teknolojilerini her alanda kullanmamızı sağlamış dolayısıyla da cep telefonlarından, hava araçlarına, mutfak gereçlerine kadar yaşamın hemen hemen her alanında bizlere hizmet etmektedir. Bilgisayar sistemlerini ve bu sistemleri verimli bir şekilde kullanabilmek için geliştirilmiş donanım ve yazılımların tanıtımını içeren bilgi teknolojilerine bir hatırlatma olarak biz de bazı maddeleri bir arada paylaşmak istedik. 
Yaratılıştan itibaren yeni bilgiler üretmekte ve karşılaştıkları problemlere çeşitli çözüm yolları geliştirmekte olan, bu gelişen dünyamız için toparladığımız bilgiler tabi ki bilgi teknolojileri alanı için yeterli olmayacaktır. Ancak unutmayın ki karşılaşılan problemlerin çözümü, gelişim ve değişimi ortaya koyacaktır.

Veri, Bilgi ve Enformasyon; • Analog bilgisayarlar fiziksel değerleri ölçen bilgisayarlardır.

• Coğrafik olarak daha geniş bir alana hizmet eden ve telefon hatlarını, uyduları veya bu iletişim kanallarının bir kombinasyonunu kullanan ağlara Geniş Alan Ağları (WAN) denir.

• 30 sayısının on altılık tabandaki karşılığı “1E’dir”.

• 700 MB büyüklüğündeki 10 adet CD’ye ¼ oranında sıkıştırılarak yedeklenmiş olan bir bilginin açılmış hâli “0.028” TB’tır (Hesaplamalarda 1000 kullanılmıştır).

• Büyüklüklerine göre bilgisayarların sınıflandırılması kategorisinde “Mikrobilgisayar, Merkezî bilgisayar ve Ağ” sistemlerinin yer aldığı söylenebilir.

• LAN, MAN ve WAN yapıları arasındaki doğru büyüklük sıralaması “WAN>MAN>LAN” şeklindedir.

• Hard disk, CD ve DVD depolama üniteleri arasındaki doğru büyüklük sıralaması “Hard disk>DVD>CD” şeklindedir.

• 1024 GB “1048576” MB’tır.

• 7 bitlik kodlama sistemi “128” karakteri temsil eder.

• İkilik tabandaki 1000011 sayısının onluk tabandaki karşılığı “67’dir”.

Donanım;

• Merkezî işlem birimi (CPU) için kullanılan ifadeler “İşlemcilerde hız, işlemcinin birim zamanda yapabildiği işlem sayısı olarak tanımlanır. İşlemciler, bir saniyede milyarlarca komutu işleyebilir. Önbellek, CPU’nun verileri daha hızlı alma isteğine karşı üretilen birimdir. Bilgisayarın eş zamanlı çalışması kontrol birimi tarafından sağlanır.” Şeklinde söylenebilir.

• Merkezî işlem biriminin fonksiyonu aritmetik ve mantık işlemleri yapmaktır.

• Tek bir makine yönergesini proses etmek için gerekli işlemler serisine "makine çevrimi" denmektedir.

• Üzerinde çeşitli aygıtlar arasında veri iletimini sağlayan veri yollarını ve transistör, çip, entegre gibi bileşenleri barındıran plakaya "Anakart" denir.

• Donanım birimleri için “Hard disk hem giriş hem de çıkış birimidir. Kızılötesi aracı ile kablosuz iletişim aracı sağlanır. Mikroişlemcinin hızı ve performansı bilgisayarın işlem gücünü belirler. Sunum cihazı görüntünün büyük bir zemine yansıtılmasını sağlayan bir çıkış birimidir.” İfadeleri söylenebilir.

• Bilgisayarın fiziksel ve elektronik yapısını oluşturan aygıtların tümüne birden verilen ad Donanım’dır.

• “Mikrofon, Hoparlör, Tarayıcı” diğer donanım birimleri arasında yer alır.

• Çözünürlük, “Dpi ” olarak yani inç başına düşen nokta sayısı olarak hesaplanır.

• “Ses kartı”, ana karta tümleşik olarak üretilen donanım birimlerinden biridir.

• Bilgisayardan elde edilen görüntünün daha büyük bir zemine yansıtılması için kullanılan araç “Sunum cihazıdır”.

• “DVD okuma gibi CD okuma” da, DVD okuyucunun özellikleri arasında yer alır.

Yazılım;

• Belli işlemleri yapmaktan çok problemlerin çözümünde yöneticilere yardımcı olmak amacıyla geliştirilmiş olan yazılımlara “Karar destek sistemleri” adı verilir.

• Büyük miktarlardaki verileri depolayıp bu verilere hızlı bir erişim sağlanmasına ve bu verilerden raporlar hazırlanmasına imkan veren yazılımlara “Veri tabanı yönetim sistemleri” adı verilir.

• Virüs ve Truva atları için bilinmesi gerekenlerden bazıları “Her ikisi de sisteme zarar vermek için hazırlanan yazılımlardır. Truva atı kendini yararlı bir program gibi göstererek zarar verme amacındadır. Virüsler bulaştıkları sisteme zarar verirken kendilerini gizlerler. Virüsler bazen aktifleşmek için bir şartın yerine getirilmesini bekler.” olduklarıdır.

• Linux işletim sisteminin temel özellikleri arasında “Açık kaynak kodlu işletim sistemleri arasında en çok tercih edilendir. İlk olarak Linux Torvalds tarafından UNIX işletim sistemi temel alınarak geliştirilmiştir.

Geniş donanım desteğine sahiptir. Kaynak koduna herkes tarafından erişilebilir.” bilgileri yer alır.

• Kullanıcıların bilgisayarı kullanabilmeleri için gerekli olan tüm programlara verilen genel ad “Yazılım ‘dır”.

• İşletim sisteminin tüm özelliklerinin koordinasyonunu ve temel işlemlerin yönetimini yapan temel yapı “Yönetici programdır”.

• “Ubuntu ve Debian” da açık kaynak kodlu işletim sistemlerindendir.

• MS-DOS işletim sisteminin son sürümü “6.22”dir.

• Başlat menüsü "Windows 95" olan Windows versiyonunda ortaya çıkmıştır.

• Microsoft Excel programı “Hesap tablosu” üretkenlik yazılımı kategorisine girer. 

WINDOWS
Windows 7;

• “Yazı tipini değiştirme, Yazı boyutunu değiştirme, Belge yazdırma, Sözcük kaydırma” gibi işlemler "not defteri programında" yapılabilir.

• WordPad programında bir belge kaydedilirken varsayılan dosya uzantısı “RTF”dir.

• Donatılar bölümündeki Paint programı “Resim yapma” amacıyla kullanılmaktadır.

• Ses kaydedicisi programını görüntülemek için azlenmesi gereken yol “Başlat à Tüm Programlar à Donatılar à Ses Kaydedicisi” şeklindedir.

• Sistemi geri yükleme ile ilgili “Sistemi geri yüklemek için geri yükleme noktasının olması gerekir. Geri yükleme noktası otomatik olarak oluşturulabilir. Geri yükleme işleminde program ve sürücüler etkilenir. Birden fazla geri yükleme noktası oluşturulabilir.” bilgileri söylenebilir.

Windows 8:
Sürücü, Klasör ve Dosya;
• Sürücü – Klasör – Dosya sırasıyla hiyerarşik yapıdadır.

• Bilgisayarda arama yaparken “isim”, uzantısı “.docx” olan dosyanın arama kriteri “*sim.docx” şeklinde son 3 harften öncesi yıldız karakteri ile ve uzantıyla birlikte olacaktır.

• Ekranın anlık görüntüsünü panoya kopyalamak için kullanılan tuş “Print Screen” tuşudur.

• Windows 8 ara yüzü masaüstü ve simgelerin dışında “Canlı kutucuklar” diye adlandırılan bileşenlerden oluşmaktadır.

• Bilgisayar kullanılırken herhangi bir ekrandan masaüstü görünümüne dönmek için tuş bileşenlerinden klavye üzerindeki “Windows+ D” kullanılmalıdır.

• Windows 8 işletim sistemi ile birlikte gelen yenilikler arasında “Resimli parola, Uygulamalar, Başlangıç ekranı” yer alır.

• Geri dönüşüm kutusuna ilişkin “Nesneleri doğrudan silmek için Shift+Delete tuş bileşeni kullanılır.”

• "Dosya listesi", geçerli klasörün içeriğinin ve arama sonuçlarının görüntülendiği bölümdür.

• Windows 8 işletim sistemiyle ilgili “Mobil aygıtlarda kullanılabilir ve Dokunmatik ekran desteğine sahip” oldukları söylenebilir.

• Açık olan ve çalışan program veya uygulamalar “Görev çubuğu” üzerinde düğme şeklinde görünmektedir.

Kullanıcı Hesabı ve OneDrive, Nesne;

• Nesne isimlendirme ile ilgili “En fazla 255 karakter kullanılır. /\* gibi karakterler kullanılmaz. F2 tuşu ile nesne isim çerçevesi aktifleştirilir. Yeni nesne ismini onaylamak için ENTER tuşu kullanılır.” Gibi bilgiler dikkate alınır.

• “Yönetici hesabı, Standart hesap, Çocuk hesabı”,  Windows 8 işletim sisteminde oluşturulabilecek hesap türleri arasında yer alır.

• “Parola, Resimli Parola, Pin, Parola İlkesi”,  Windows 8 işletim sistemindeki oturum açma seçenekleri arasında yer alır.
• OneDrive depolama alanına ilişkin söylenebilecek bilgiler arasında "Çevrim içi depolama alanı ve Microsoft hesabıyla erişilebilir" oldukları yer alır.
• "Parola ilkesi" seçeneği kullanılarak bilgisayar uyandırıldığında parola kullanım özelliği etkinleştirilebilir.

• Nesne seçimine yönelik “Ardışık seçim yapılırken Shift tuşu kullanılır. Fare ile seçim yapılabilir. Klavye ile seçim yapılırken yön tuşları kullanılır.” gibi bilgiler kullanılır.

• Nesne silme işleminde, nesneyi geri dönüşüm kutusuna göndermeden silme işlemi için “Shift+Delete tuş bileşeni kullanılabilir”.

• “Yerel hesap ve Microsoft hesabı olmak üzere iki şekilde oturum açılabilir. Yeni kullanıcı hesapları eklenebilir.” Windows 8 işletim sisteminde kullanıcı hesaplarına ilişkin yer alan bilgilerdendir.

• Windows tuşu+H à Paylaşım düğmesini açma,  Windows tuşu+I à Ayarlar düğmesini açma, Windows tuşu +K à Cihazlar düğmesini açma gibi kısayol ve işlevi eşleştirmeleri kullanılabilmektedir.

• Ctrl+X à Kes, Ctrl+C à Kopyala, Ctrl+V à Yapıştır en çok kullanılan kısayollardan sadece birkaçıdır.

Denetim Masası Ayarları;
• "Denetim Masası", bilgisayar sistemindeki tüm yazılım ve donanım birimlerine yönelik ayar yapma imkânı tanır.

• Fare özellikleri penceresindeki tıklama kilidi seçeneğinin görevi “Fare tuşu sürekli basılı tutulmadan işlem yapmadır”.

• Denetim Masasındaki Bölge bileşeni yardımıyla yapılan ayarlardan bazıları “Geçerli konum bilgisini belirleme, Para birimi simgesini değiştirme, Sayı görüntülemedeki ondalık ayracı belirleme, Tarih görüntüleme ayarını değiştirmedir”.

• Kişiselleştirme penceresi yardımıyla yapılabilecek ayarlardan bazıları “Masaüstü arka planı, Pencere rengi ve görünümü, Masaüstü simgelerinin görüntülenmesi ve Çözünürlük ayarlarıdır”.

• "Program kaldırma", Denetim Masasındaki Programlar ve Özellikler penceresi yardımıyla yapılır.

• “Kategori, Büyük ve Küçük simgeler”, denetim masası görüntüleme ölçütü olarak kullanılabilir.

• "Renk yoğunluğu" ayarı ile pencere kenarlıklarının şeffaflık seviyesi belirlenebilmektedir.

• “Programlar kaldırılıp değiştirme, Windows özelliklerinin açılıp kapatılabilme ve Yüklü güncelleştirmelerin görüntülenebilmesi” Programlar ve Özellikler penceresinden yapılabilir.

• "Aygıt yöneticisi", bilgisayarın sahip olduğu tüm donanımların listelenmesini sağlamaktadır. 

• Windows’un takılan yeni donanımı otomatik olarak algılayıp gerekli dosyaları varsa kendiliğinden yükleyerek donanımı kullanıma hazır hâle getirmesi işlemi “Tak kullan özelliği” olarak adlandırılmaktadır. 

Word 2010;
• Word programında bulunan tüm komutların yer aldığı bölümün adı “Şerit’tir”.

• Sekme yapısı ile ilgili “ Her bir sekme birbirine benzer komutları barındırır. Sekmelerdeki benzer komutlar gruplar altında toplanmıştır. Sekmelerdeki komutlara klavye tuşları kullanılarak erişilebilir.” gibi bilgiler kullanılmaktadır.

• Word programı, Eski versiyon Word dokümanlarını görüntülemez.

• Word programında hazırlanan bir belgenin standart dosya uzantısı “.docx”tur.

• Metinlere yönelik bağlamsal sekme bulunmaz, Tablo, Çizim, Diyagram ve Grafik araçlarına yönelik bağlamsal sekme bulunduğu söylenebilir.

• “Kes – Kopyala – Yapıştır, Madde İşaretleri – Numaralandırma, İki Yana Yasla ve Girintiyi Artırma” giriş sekmesinde yapılır.

• “Ctrl + X à Kes, Ctrl + Shift + A à Altı Çizgili, Ctrl + T à İtalik, Crtl + Shift + C à Biçimi kopyala” gibi bazı kısayollar kullanılabilmektedir.

• Seçili bir metnin belirtilen tarafına kenarlık eklemek için kullanılan araca “Giriş sekmesi à Paragraf Grubu à Kenarlıklar” şeklinde erişilir.

• “Madde İşaretleri, Numaralandırma ve Çok Düzeyli Liste” kullanılarak otomatik liste oluşturulabilir.

• Belgeye resim, grafik vb. görselleri dâhil etmede kullanılan çizimler grubu “Ekle” sekmesinde yer alır.

• Tablolar satır ve sütunlardan oluşur.

• Tabloya yeni bir satır veya sütun eklenebilir.

• Belgedeki metin tabloya dönüştürülebilir.

• Grafik oluşturmada kullanılan değerlerin yazıldığı programın adı “PowerPoint”tir.

• Word programındaki kesmeler özelliğinin görevi “Sayfa sonu oluşturmak” tır.

• "Filigran", Word programında tüm belgenin arkasına şirket logosu, sloganı vb. bilgileri silik bir biçimde bastırmaya yarayan özelliktir.

• Belgede geçen “proses” ifadeleri yerine “işlem süreci” ifadesini yazdırmaya yarayan komut “Değiştir” komutudur.

• Metin oluşturulurken “ATA” kelimesini “Atatürk” ismine çevirmek için kullanılan otomatik düzeltme seçeneği “Metni yazarken değiştir” seçeneği ile gerçekleşir.

• Belgede bulunan bir ifadeye açıklama eklemek için “Gözden Geçir” sekmesi kullanılmalıdır.

• Değişiklikleri izle seçeneği aktifken yapılan ekleme işleminin altı çizgiyle çizilir.

• Silme işlemi yapılan bir metin üzerine fare ile gelindiğinde değişikliği yapan kişi, yaptığı tarih ve saat görüntülenir.

• Dosya menüsünde bulunan Belgeyi Koru seçeneği kullanılarak “Belge içeriği düzenlenmeye karşı şifrelenebilir. Belgeye dijital imza eklenebilir. Belge içeriği kişilere göre kısıtlanabilir. Belge salt okunur hale getirilebilir.”

Excel 2010;
• “Metni kaydır” komutu, Hücreye sığmayan metinlerin birden çok satırda gösterilmesini sağlayan komuttur.

• "Renk ölçekleri", Bir koşula bağlı olmadan veri dağılımına göre hücreleri renklendirmek için kullanılan bileşendir.

• Para birimi olarak biçimlendirilmiş bir hücreye “3,5” ifadesi girildiğinde “3,50 TL” para birimi gösterilir.

• Excel programında hücrelere “sağa, sola – aşağı, yukarı bitişik ya da ortalı veya çapraz” gibi biçimsel özellikler uygulamak için hücre biçimlendirmenin “Hizalama” özelliği kullanılır.  

• Satırlar arasına hücre içi kelime eklemek için “Satır Ekle”, sütunlar arasına da yine benzeri şekilde “Sütun Ekle” seçenekleri kullanılır.

• Formüllere “=” işareti ile başlanır.

•  “$” işareti ile formül referansı sabitlenir.

•  “:” işareti formüllerde hücre aralığı belirlemede kullanılır.

• BAĞ_DEĞ_SAY fonksiyonu “Sayı içeren hücre sayısı” değerini verir.

• Bir formüldeki hücre adreslerini otomatik olarak güncelleyerek komşu hücrelere taşımak için “İşlev ekle” seçeneği kullanılır.

• "Düzey Ekle" seçeneği, Excel programında birden fazla sütun kullanarak sıralama yapmak için kullanılır.

• Filtreleme işleminde sırlama yapılabilir.

• Sayı değerine göre filtreleme yapılabilir.

• Tasarım bağlamsal sekmesi, gösterim biçimi seçmek için kullanılır.

• Sütun grafikler belirli sürelerdeki değişiklikleri göstermek için kullanılır.

• “Çizgi, Pasta, Alan, Yüzey”, Excel programında kullanılan grafik türlerindendir.

• Excel programında belgedeki belirli bir bölümü yazdırmak için “Yazdırma alanı belirleme” kullanılmalıdır. 

FutureLifeBox